පෝදා සිතුවිලි
උඳුවප් පුර පසළොස්‌වක පොහොය අදට යෙදී ඇත. ව්‍යවහාර වර්ෂයෙන් අවසාන පසළොස්‌වක පොහෝ දිනය ශ්‍රී ලාංකික අපට විශේෂයෙන් වැදගත් වන්නේ අප රටේ භික්‌ෂුණී ශාසනයේ ආරම්භය සහ අසදෘෂ බෝධිරාජයාණන් වහන්සේගේ ආගමනය නිසයි.
ධර්මාශෝක අධිරාජයාගේ මෙහෙයවීමෙන් මිහිඳු මහරහතන් වහන්සේ ලක්දිව සම්බුද්ධ ශාසනය පොසොන් පොහෝ දින පිහිටු වූ සේක. ඒ අවස්‌ථාවේදී දහම් ඇසීමට පැමිණි අනුලා දේවිය ප්‍රධාන කාන්තාවන් 500 ක්‌ දෙනා පැවිදිවීමට අවසර ඉල්ලා තිබේ. එම ඉල්ලීම ගැන මිහිඳු මාහිමියන් දෙවන පෑතිස්‌ රජතුමාට අවවාද කරනු ලැබුවේ තමන්ට කාන්තාවන් පැවිදි කළ නොහැකි බවයි.
තම සොහොයුරිය වූ සංඝමිත්තා මහරහත් මෙහෙණිය දඹදිව සිට වැඩමවාගැනීම වඩාත්ම උචිත බවද උන්වහන්සේ පෙන්වා දුන්හ. ඒ සමගම ජීවමාන බුදුන් හා සමානව සැළකෙන, වන්දනාමානයට පාත්‍රව තිබූ ජයශ්‍රී මහා බෝධි ශාඛාවක්‌ද වැඩමවාගෙන එන ලෙසද රජතුමාට උපදෙස්‌ දී ඇත.
ඒ අනුව රාජදූතයන් අත දෙවන පෑතිස්‌ රජතුමා විසින් හසුනක්‌ පිළියෙල කොට තෑගි බෝගද සමග දඹදිව ධර්මාශෝක මහ රජතුමා වෙත යවා මේ ඉල්ලීම ඉදිරිපත් කරනු ලැබීය. ධර්මාශෝක රජුද මොග්ගලීපුත්ත මහරහතන් වහන්සේගේ අනුශාසනා පරිදි සංඝමිත්තා තෙරණියට, ජයශ්‍රී මහා බෝධියේ දක්‌ෂිණ ශාඛාවක්‌ සහ බෝධීන් වහන්සේගේ ආරක්‌ෂාවට ආරක්‌ෂක පිරිසකුත් සමග දඹදිව සිට ශ්‍රී ලංකාවට එවන ලදී. ශ්‍රී මහා බෝධීන් වහන්සේගේ ශාඛාවක්‌ ලංකාවට එවීම සඳහා බුදුරජාණන් වහන්සේගේද අධිෂ්ඨානයක්‌ තිබූ බව බෝධි වංශ කතා ප්‍රවෘත්තියේ සඳහන්ව ඇත.
අද ලෝකයේ තිබෙන ඓතිහාසික වශයෙන් වැදගත් ඉතාමත් පැරැණිතම වෘක්‌ෂය හැටියටත්, ලක්‌ෂ සංඛ්‍යාත බෞද්ධයන්ගේ අප්‍රමාණ ගෞරවයටත් පාත්‍ර වී ඇති ජය ශ්‍රී මහ බෝ රජුන් ජීවමාන බුදුන් හා සමානකොට බෞද්ධයන් විසින් සලකනු ලැබේ. මේ බෝධීන් වහන්සේගේ මව් බෝධිය අද ඉන්දියාවේ දක්‌නට නැත.
ඒ නිසා අපගේ ජයශ්‍රී මහා බෝධියේ වැදගත්කම අතිශයින් වැඩිය. මේ පුවත් දෙක නිසාම උඳුවප් පුර පසළොස්‌වක පොහොය ශ්‍රී ලාංකික බෞද්ධයන්ට අතිශයින් වැදගත්ය. එපමණක්‌ නොව උඳුවප් පොහොයේ සිට වෙසක් පුර පසළොස්‌වක පොහොය දක්‌වා උදාවන බුදුරජාණනන් වහන්සේගේ ශ්‍රී පාදය සලකුණු කොට ඇති ශ්‍රී පාද වන්දනා සමය ආරම්භ වන්නේද අද සිටය. ශ්‍රී ලාංකික කාන්තාවන්ට පැවිදි බව ලැබුණු නිසා උඳුවප් පොහොය අපගේ කාන්තා පක්‌ෂයට ද බෙහෙවින් වැදගත්ය.
ආචාර්ය අකුරටියේ
නන්ද නාහිමි
විෙද්‍යාදය පරිවේනාධ්යක්ෂ බස්‌නාහිර පළාතේ
ප්‍රධාන සංඝනායක
Wednesday, February 23, 2011
සකු බසින් ලොව මවිත කළ දවුල්දෙණ මහා නාහිමියෝ 95 වන විය සපුරති
"ලොවින් එකෙක්‌ එක දෙයකට වෙයි සමත" යන සුභාෂිතයෙහි එන ප්‍රකට කියමන අනාථ කරන චරිතයක්‌ ලෙසයි මා දවුල්දෙණ මහා නාහිමියන් දකින්නේ. දවුල්දෙණ ඤdණිස්‌සර මහා නාහිමියන් වහන්සේ, යසෝදරා චරිතම්, යතිදුතම්, මාරාංගනා විජයම්, ශ්වානස්‌වත කාව්‍යයම්, මාරාංගනා විජයම්, විදුරපොල පියතිස්‌ස චරිතම්, බලංගොඩ මෛත්‍රීය වරිතම් ආදි සංස්‌කෘත කාව්‍ය 10 පමණ රචනා කර ඇති සුවිශේෂ පඬිවරයෙකි. උන් වහන්සේ එබඳුම දක්‍ෂතාවක්‌ ඉංග්‍රීසී භාෂාවෙන්ද දක්‌වන බව දන්නේ අල්පයකි. උන්වහන්සේ එබඳු දක්‍ෂතාවන් හෙළි වන්නේ විදේශ සම්මන්ත්‍රණයක හෝ සම්මේලනයකට ගිය අවස්‌ථාවකදීය. තායිලන්තයේ පැවැත්වෙන එක්‌සත් ජාතීන්ගේ වෙසක් උත්සවයට රටවල් 60 ට අයත් නියෝජිතයෝ රැස්‌වෙති... එ බඳු අවස්‌ථාවක ශ්‍රී ලංකාව නියෝජනය කරමින් කිසිදු සටහනක්‌ නැතුව චිත්තාකර්ෂණීය කතාවක්‌ උන්වහන්සේ කරනුයේ සභාව ප්‍රීති ප්‍රමෝදයට පත් කරමිනි. මෙහි තවත් විශේෂත්වයක්‌ වන්නේ ඌව පරණගම දවුල්දෙණ වැනි හද්ද පිටිසර ගම්මානයක පහසුකම් නැතිව ඉපිද මෙවැනි හපන්කමක්‌ කිරීමට හැකිවීමයි.
1916 ප්‍රදේශයේ වැදගත් පරපුරක ජන්ම ලාභය ලබා දාහතර වියේදී ඌව පරණගම සපුගොල්ල මහා විහාරයේදී ඌමැලේ පඤaඤdනන්දාභිධාන උඩරට සාමග්‍රී සංඝ සභාවේ අනුනායක මාහිමියන්ගේ ශිෂ්‍යයකු ලෙස පැවිදි බවට පත්විය. පුරාතන චාරිත්‍රානුකූලව ආචාර්ය උපාධ්‍යයන් වෙතින් පැවිද්දට අවශ්‍ය මූලික උගත මනා බණ දහම් උගෙන විධිමත් අධ්‍යයනය සඳහා ශ්‍රී ලංකාවේ කීර්තිමත් ප්‍රමුඛ අධ්‍යයන ආයතනයක්‌ වන කොළඹ මාළිගා කන්ද විදුදය පිරිවෙනට ඇතුළත් කරන ලදහ. එවකට පරිවේණාධිපති පණ්‌ඩිත ශ්‍රී බද්දේගම පියරතන නාහිමි, වැලිවිටියේ ශ්‍රී සොරත නාහිමි, කළුකොඳයාවේ පඤaඤdශෙඛර මහා නාහිමි ඇතුළු පඬිවරුන් හමුවේ වර්ග පටිපාටියෙන් අධ්‍යයනය කළ ඤdණේස්‌වර හිමියන් සෑම වසරකම පළවැනියා වෙමින් අවසාන ද්විතියාංශයෙන් උත්තීරණය වූයේ ඊට හිමි සියලුම සම්මාන හිමිකර ගනිමිනි. විෙද්‍යාaදය පිරිවෙනේ ශිෂ්‍යයකුට ලැබිය හැකි උසස්‌ම සම්මානය වන ශාමරාජ ත්‍යාගය හිමි කරගනිමින් ප්‍රාචීන භාෂෝපකාර සමාගමේ රාජකීය පණ්‌ඩිත උපාධිය ද විශිෂ්ට ලෙස සමත්වන උන්වහන්සේ ධර්මාචාර්යයන් වහන්සේ නමක්‌ ලෙස ප්‍රදේශ රැසකම සේවය කළහ.
අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශයෙන් විශ්‍රාම ලැබීමෙන් අනතුරුව 1976 සිට වසර 25 ක්‌ම කොළඹ මාළිගාකන්ද විෙද්‍යාaදය පිරිවෙණේ ආචාර්යවරයන් වහන්සේ නමක්‌ ලෙස ද සේවය කළහ. පාගොඩ විද්‍යා විජයාරාමය ආරම්භ කොට අංග සම්පූර්ණ විහාරයක්‌ කළා පමණක්‌ නොව ඊට ආසන්නව භාවනා මධ්‍යස්‌ථානයක්‌ ද ඇරඹූහ. මේ කාලයේදී උඩරට සාමග්‍රී සංඝ සභාවේ ද විවිධ තනතුරු හොබවමින් එහි අනුනායක පදවියෙන් ද මහා නායක පදවියෙන්ද පිදුම් ලද නාහිමියන් වහන්සේ ධර්මාචාර්ය වහන්සේ නමක්‌ ලෙස කලක්‌ තායිවානයේ ද සේවය කළහ. ත්‍රිපිටකය සිංහලට නැඟීමේ කමිටුවේ ද සාමාජිකයකු ලෙස සේවය කරන මහා නාහිමියන් වහන්සේ නොයෙකුත් කරුණු අරබයා ප්‍රශස්‌ති රැසක් ද සම්පාදනය කර ඇත. විදේශ රටවල් රැසක නොයෙක්‌ සමුළු සම්මේලන අමතා ඇති නාහිමියන් වහන්සේ වසර 95 ගත වූවද "කාව්‍ය ශාස්‌ත්‍ර විනෝදේන කාලෝ ගච්ඡති ධීමත"ම්" යන පඬි කියමන අනුව තම දවස ගතකරති.
අතිපූජ්‍ය මඩිහේ පඤaඤdසිහ මහානාහිමියන් වහන්සේ අපවත් වීමෙන් පසු හිස්‌ වූ "උත්තරිතර මහානායක පදවිය" සඳහා ඒකච්ජන්දයෙන් තේරීපත් වූ මහානාහිමි පාණන් වහන්සේ බුරුම රජයෙන් අග්ගමහා පණ්‌ඩිත උපාධිය ද විෙද්‍යාද්‍ය විද්‍යාලංකාර දෙපිරිවෙණින් දෛවිභාෂා විශාරද හා සංස්‌කෘත භාෂා චක්‍රවර්ති යන උපාධිවලින්ද පිදුම් ලදහ. 95 විය සපුරන මහා නාහිමියන් වහන්සේ නොබෝදා තායිලන්තයේ විශ්වවිද්‍යාලයක්‌ මගින් දර්ශන සූරී උපාධියෙන් ද පිදුම් ලදහ. මෙම දෙසැම්බර් 31 වැනි දිනට අනූහය වියට පා තබන මහා නාහිමිපාණන් වහන්සේට දිගාසිරි පතා ශතාධික සංඝගත දක්‍ෂිණාවක්‌ පාගොඩ විද්‍යාවිජයාරාමයේ දී පැවැත් වේ.
ඉතාමත් නිරහංකාර අපිස්‌ සතොස්‌ දිවියක්‌ ගෙවන අමරපුර සංඝ සභාවේ උත්තරිතර මහානායක අග්ග මහා පණ්‌ඩිත දෛවි භාෂා විශාරද සංස්‌කෘත භාෂා චක්‍රවර්තී ශ්‍රී සුමංගල විද්‍යාවතංස රාජකීය පණ්‌ඩිත දවුල්දෙණ ඤdණිස්‌සර මහානායක මාහිමියන් වහන්සේ ශතවර්ෂාධික කාලයක්‌ යෙහෙන් වැජඹේවායි පතමු.
ආචාර්ය අකුරටියේ නන්ද නාහිමි
සමස්ත ලංකා බෞද්ධ මහා සම්මේලනයේ 81 වැනි මහ සභාව
 අකුරටියේ නන්ද නාහිමි, දිවියාගහ යසස්සි නාහිමි සහ හාරිස්පත්තුවේ අරියවංශාලංකාර නාහිමියන් ඇතුළු සමස්ත ලංකා බෞද්ධ මහා සම්මේලනයේ නිලධාරිහු මෙහි වෙති. |
බෞද්ධ මහා සම්මේලනයේ අනුශාසක මණ්ඩලය වෙනුවෙන් මුලසුන හොබවමින් ස්වාමීපාදයන් වහන්සේ විසින් වත්මන් රජය ඉතාම සාර්ථකව උතුරු නැගෙනහිර ප්‍රදේශවල සිටින ත්‍රස්තවාදීන්ට එරෙහිව කටයුතු කරමින් සිටින බවත් නැගෙනහිර පළාතේ ත්‍රස්තවාදය මුලිනුපුටා දැමීමට හැකියාව ලැබී තිබෙන බවත් පැවසීය. මෙහිදී බෞද්ධයන් ලෙස අපට කළ හැකි කාර්ය භාරය අතිවිශාල බවත් එලෙස අපගේ වගකීම. රට වෙනුවෙන් හරි හැටි සිදුවේ දැයි සිතා බැලිය යුතු බවත් වැඩි දුරටත් සඳහන් කරන ලදී.
බෞද්ධයන් ලෙස අප ප්‍රධාන වශයෙන්ම කළ යුත්තේ උතුරු නැගෙනහිර විනාශයට යමින් ඇති බෞද්ධ ශිෂ්ටාචාරය නැවත ගොඩනැගීම අතර ඉතාමත් වටිනා බෞද්ධ ශිෂ්ටාචාරයක් නැගෙනහිර පළාත තුළ වැළලී තිබෙන හෙයින් ශක්තිමත් බෞද්ධ සංවිධානයක් හැටියට සමස්ත ලංකා බෞද්ධ සම්මේලනය එම කාර්යයේ පෙරමුණ ගත යුතු බවට ද අවධාරණය කරන ලදී. වත්මන් සම්මේලනයේ තරුණ නායකත්වය මත එම කටයුත්ත ඉතාම සාර්ථකව කළ හැකි බවට විශ්වාසය පළ කළ හැකි බව ද උන්වහන්සේ පෙන්වා දෙන ලදී.
එම අවස්ථාව සඳහා සම්මේලනයේ පැවිදි අනුශාසක ස්වාමීන්වහන්සේලා වශයෙන් දිවියාගහ යසස්සී නාහිමි , හාරිස්පත්තුවේ අරියවංශාලංකාර නාහිමි සහ බොරැල්ලේ ඇතුලදස්සනාරාමාධිපති බොරැල්ලේ අතුල නාහිමි යන ස්වාමින් වහන්සේලා වැඩම කරන ලදී. ආගමික හා සංස්කෘතික කටයුතු පිළිබඳ අමාත්‍යාංශයේ ස්ථිර ලේකම් එච්. එම්. හේරත් මහතා ආරාධිත අමුත්තා වශයෙන් සහභාගි විය. ඊට අමතරව සම්මේලනයේ උපදේශක මණ්ඩලය , විධායක මණ්ඩලය , කෘත්‍යාධිකාරි මණ්ඩලය ආදි සියලුම සාමාජිකයන්, සමිති නියෝජිතයන් හා යාවජීව සාමාජිකයන් පන්සියකට ආසන්න පිරිසක් සහභාගි විය.
සමස්ත ලංකා බෞද්ධ මහා සම්මේලනයේ සභාපති ජගත් සුමතිපාල මහතා විසින් මුලසුන හොබවන ලද අතර නියෝජ්‍ය සභාපති ආචාර්ය ප්‍රණීත් අබේසුන්දර මහතා විසින් පැමිණ සිටි පිරිස පිළිගන්නා ලදී. සම ලේකම් වන සුනිල් සරත් කූරගම මහතා විසින් සභාව මෙහෙයවන ලද අතර සම ලේකම් මේජර් ජෙනරාල් ජාලිය නම්මුනි , භාණ්ඩාගාරික රොෂාන් සම්පත් මද්දුමගේ, උප සභාපතිවරු ඇතුළු නිලධාරින් සභාවේ කටයුතු සඳහා දායක විය .
පැමිණි සිටි සියලු අය වෙත දිවා භෝජන හා තේපැන් සංග්‍රහයක් පැවැත්වුයේ සභාපති හා භාණ්ඩාගාරික මහත්වරුන්ගේ අනුග්‍රහයෙනි. සභාවේ යෝජනා සභා සම්මත කරගනිමින් සාමාජික මහත්ම මහත්මීන් රැසකගේ අදහස් කතිකා කරන ලද අතර අනුබද්ධිත සමිති නියෝජිතයන් විසින් ද තම ප්‍රගතිය පිළිබඳ අදහස් ප්‍රකාශ කරන ලදී. සමස්ත ලංකා බෞද්ධ මහා සම්මේලනය මගින් පාලනය වන බියගම විහාර මහාදේවී , ගංගොඩවිල බාලිකා, ග්‍රැන්විල් වික්‍රමරත්න ආදී ළමා නිවාස වල දරු දැරියන් විසින් ඉදිරිපත් කරන ලද දර්ශනීය විවිධ ප්‍රසංගයකින් අනතුරුව සභාවේ කටයුතු නිම වන ලදී.
සමස්ත ලංකා බෞද්ධ මහා සම්මේලනය 1919 වර්ෂයේදී ආරම්භ කර ඇත්තේ ශ්‍රීමත් ඩී.බී. ජයතිලක ශ්‍රීමතානන්ගේ මුල් සභාපතිත්වයෙනි. එදා මෙදා තුර ලක්දිව ප්‍රකට බෞද්ධ විද්වත් පුරවැසියන් රැසකගේ මෙහෙයවීම ඔස්සේ රටේ බෞද්ධ කටයුතු වෙනුවෙන් අඛණ්ඩ සේවයක් සිදු කරමින් බෞද්ධ ජනතාවගේ අනන්‍යතාවය රැකගැනීමට මහගු සේවයක් මේ වන විට ඉෂ්ට කර ඇත. බෞද්ධාලෝක වැඩ සටහන බෞද්ධ පුනරුද යන වැඩසටහන් හා ආගමික කටයුතු වැනි අති වැදගත් කර්තව්‍යන් රැසක් මේ වන විටත් ඉටුකර ඇති අතර 2008 වෙසක් උත්සවය වෙනුවෙන් දැවැන්ත වැඩ පිළිවෙළක් 2008 බෞද්ධාලෝක වැඩ සටහන මගින් සිදුකිරීමට නියමිතය .
සාමාජික සාමාජිකාවන්ගෙන් කොටසක්...
Subscribe to:
Posts (Atom)